Yeni sezona hazırlanırken Ekim ayında bahçelerde yapılması gereken işlemleri ve önemli uyarıları sizler için derledik.
🌿 ORGANİK ÜRETİMDE BU AY
• Budama ve kök sürgünü temizliği yapılabilir.
• Toprak örnekleri analiz için alınabilir.
• Küllenme hastalığı görülen alanlarda yere dökülen yapraklar toplanmalı ve bahçeden uzaklaştırılmalıdır.
🐞 RAINFOREST ALLIANCE SERTİFİKALI ÜRETİM
• Mayıs böceği ile mücadele yapılmadıysa ay ortasına kadar toprak ilaçlaması yapılabilir.
• Budama ve kök sürgünü temizliği yapılabilir.
• Toprak analizi için örnek alınabilir.
• Küllenme görülen yerlerde yapraklar toplanarak bahçeden çıkarılmalıdır.
2026 ÇKS KAYDI & TARIM SAYIMI
• E-devlet üzerinden veya Ziraat Odaları’ndan arazi güncellemelerinizi yapmayı unutmayın.
• İlçe Tarım Müdürlüklerine giderek tarım sayımı bildirimini yapmanız gerekmektedir.
Budama; verim, kalite ve bitki sağlığı için kritik önemdedir.
• Sonbahar-Kış Budaması: Yaprakların %75’i döküldüğünde başlayıp kış soğukları gelmeden bitirilmelidir.
• İlkbahar Budaması: Mart’tan itibaren 3 ay içinde yapılır, eksik kalan kısımları tamamlar.
• Temizlik: Kurumuş ve hasarlı sürgünler alınmalı.
• Dal Seçimi: Yaşlı, hastalıklı ve içe bakan dallar kesilmeli.
• Uç Budama: Uç sürgünler alınarak yan dallanmaya teşvik edilir.
• Dip Sürgünler: Sonbahar ve ilkbaharda yılda 2 kez temizlenmeli.
• İkame Dallar: Ocak dışına uzanan güçlü sürgünler seçilmeli.
• Verim Artışı: Yaşlı dallar çıkarılıp genç sürgünler desteklenmeli.
• Dikim Budaması
• Şekil Budaması (1–5. yıl arası)
• Verim Budaması (5+ yıl)
• Gençleştirme Budaması (Verim çağındaki yaşlı ocaklarda)
• Verim ve kalite artışı sağlar.
• Bitkinin ömrünü uzatır.
• Güneşlenme ve havalanma artar.
• Teknik işlemler kolaylaşır.
• Verim dalgalanmaları azalır.
• Ocak arası mesafe: En az 4 m
• Ocakta dal sayısı: En fazla 5-6
• Budama zamanlaması çok önemlidir
• Artıklar yakılmamalı, bahçede bırakılmamalıdır
• Tozlayıcı çeşitler budanmamalı
• Aletler dezenfekte edilmeli
• Kurumuş, hastalıklı dallar mutlaka alınmalıdır
Tarımsal faaliyetlerin çevresel etkileri hafife alınmamalı. Bilinçli davranarak hem çevremizi koruyabilir hem de rekolteyi artırabiliriz.
Uygulama | Ayrıntılar |
Artıkları malç olarak kullan | Budama dallarını küçük parçalara ayır, bahçede sıra aralarında malç katmanı olarak bırak. Bu, toprağın nemini korur, erozyonu azaltır, yabancı otları baskılar. |
Budama zamanı ve bakım | Kurak döneme girmeden hemen önce budama yapma; yağışlı döneme doğru zamanlamak iyidir. Budamadan sonra toprağı koruyacak uygulamalar (malç, gölge sağlama, gerekiyorsa gübre/organik madde verme) yap. |
Artıkları uygun şekilde sakla ve ayrıştır | Büyük kalın dallar yanıcı, hastalıklı veya zararlı içeren parçalar ise özel şekilde saklanmalı; sağlıklı dallar bahçede bırakılabilir. Atıkların depolama alanı doğal ekosistemleri bozmayacak şekilde olmalı. |
Yakama – dikkatli ol | Yakma, duman, çevre etkisi açısından sıkı kontrol altında olmalı. Rainforest Alliance bu tür uygulamaları sınırlı veya özel durumlarda kabul eder, fakat çoğu durumda alternatif yöntemler tercih edilir. |
Kompostlama seçeneğini değerlendir | Budama artıkları organik madde olarak komposta dönüştürülebilir. Toprak yapısını iyileştirir, besin döngüsünü destekler. |
Toprak ve çevre üzerindeki etkileri izle | Artık bırakma ya da malçlama uygulamasının ardından toprak nemini, yabancı ot durumunu, ağaç sağlığını gözlemle; eğer herhangi bir olumsuz etki varsa uygulamayı ayarla. |
Toprak analizi; doğru gübreleme, sürdürülebilir verim ve sağlıklı tarım için şarttır.
• Toprağın pH’ı, besin seviyesi, organik madde oranı belirlenir
• Gübreleme takvimi planlanır
• Doğru analiz, yüksek kalite ve tasarruf getirir
• Kireç, gübre atılmış alanlar
• Budama artığı yığınları
• Ağaç altları, yollar, tümsekler
• Gübrelemeden 1,5-2 ay önce
• Toprak tavda olmalı
• Kurak, donlu ve yağışlı dönemde alınmamalı
• Sağlıklı fidan kullanılmalı
• Hastalıklı dallar 60–100 cm altından kesilmeli
• Budama yaz ve kış yapılmalı
• Aletler %10’luk çamaşır suyu ile dezenfekte edilmeli
• Ergin böcekler elle toplanmalı
• Zifin çiçeklerinde toplanan erginler yok edilmeli
• Toprak işlenirken larvalar öldürülmeli
• Bulaşık gübre kullanılmamalı
• Gübreler açıkta uzun süre bekletilmemeli
🧭 Doğru zamanda, doğru uygulama ile toprağını, bahçeni ve geleceğini koru!
